ขันทองพยาบาท ชื่อวิทยาศาสตร์ Suregada multiflora (A.Juss.) Baill.
ต้นขันทองพยาบาท ชื่อวิทยาศาสตร์ Suregada multiflora (A.Juss.) Baill.
–
@ อุทยานธรรมชาติวิทยา สิรีรุกขชาติ (มหาวิทยาลัยมหิดล) พุทธมณฑล นครปฐม
–
ขันทองพยาบาท ( หมากดูก ยางปรอก) ไม้พุ่มขนาดใหญ่ หรือไม้ยืนต้นขนาดย่อม
เนื้อไม้ รสเมาเบื่อ สรรพคุณ แก้ลมพิษ แก้ไข้ แก้กามโรค
เปลือกต้น รสเมาเบื่อ สรรพคุณ ทำให้ฟันทน รักษาโรคตับพิการ แก้ประดง แก้พิษในกระดูก แก้โรคผิวหนัง ฆ่าพยาธิ แก้โรคเรื้อน มะเร็ง คุดทะราด กลาก เกลื้อน
–
ตัวยารสเมาเบื่อ แก้พิษ ตัวยาและสรรพคุณ เช่น
๑. ใบกระท่อม เมาเบื่อขมฝาด แก้บิดปวดมวน แก้ปวดท้อง แก้ท้องร่วง แก้ปวดเมื่อยตามร่างกาย
๒. กัญชา รสเมา เจริญอาหาร ชูกำลัง ทำให้ใจขลาดกลัว
๓. ใบลำโพง รสเมา แก้พิษฝี แก้ปวด แก้บวม แก้อักเสบ แก้หอบหืด
ดอกลำโพง รสเมาหวาน แก้หอบหืด
เมล็ดลำโพง รสเมามัน แก้ไข้พิษ ไข้ที่ทำให้กระสับกระส่าย (เวลาใช้ต้องทำให้น้ำมันในเมล็ดหมดไป)
น้ำมันจากเมล็ด รสเมาเบื่อ แก้กลากเกลื้อน หิด เหา
รากลำโพง รสเมาหวาน แก้พิษกาฬทั้งปวง ดับพิษร้อน แก้พิษร้อน แก้ปวด แก้บวม แก้อักเสบ แก้ไข้พิษเซื่องซึม แก้พยาธิ
๔. สะแกทั้ง ๕ รสเบื่อเมา ขับพยาธิและไส้เดือน แก้โรคตานขโมย แก้ฝีตานซาง
๕. ลูกกระเบียน – ลูกกระเบา รสเมาเบื่อ ฆ่าพยาธิกลากเกลื้อน แก้มะเร็ง คุดทะราด โรคเรื้อน กุฏฐัง
๖. ลูกสะบ้าต่าง ๆ รสเมาเบื่อ (เผา) แก้พิษไข้ ทาแก้พยาธิทั้งปวง
๗. รากขันทองพยาบาท รสเมาเบื่อ แก้พิษลม แก้ประดง แก้พยาธิต่าง ๆ
๘. รากทองพันชั่ง รสเมาเบื่อ แก้กลากเกลื้อนผื่นคัน ดับพิษไข้ แก้โรคผิวหนังและมะเร็ง
๙. ชุมเห็ดเทศทั้ง ๕ รสเบื่อเอียน ขับพยาธิในลำไส้ รู้ถ่ายเองปิดเอง โรคผิวหนังทุกชนิด
๑๐. เถากระไดลิง รสเมาเบื่อ แก้พิษทั่งปวง แก้ไข้เซื่องซึม ขับเหงื่อ
–
พิกัดเนาวโลหะ คือ จำกัดจำนวนตัวยามีชื่อเป็นทอง ๙ อย่าง คือ
รากทองกวาว
รากทองหลางหนาม
รากทองหลางใบมน
รากทองโหลง
รากทองพันชั่ง
เนื้อไม้ขันทองพยาบาท
รากต้นใบทอง
รากต้นทองเครือ
รากจำปาทอง
สรรพคุณ แก้โรคดี เสมหะและลมที่เป็นพิษ แก้ริดสีดวง ทำลายพยาธิ
–
The Demonstration of Ramkhamhaeng University.
